Osobowość schizoidalna w pewnym stopniu pokrywa się z
introwersją. Tacy ludzie bujają w obłokach i mają swój świat, do którego nie koniecznie chcą wpuszczać innych. Mają niewielu przyjaciół, a ich sporadyczne kontakty z innymi ograniczają się do wąskiego grona najbliższych osób. Wolą czytanie książek, filozofowanie, rozmyślanie sam na sam o różnych sprawach i zagłębianie się w mało interesujące dla innych tematy.
Jedną z najbardziej uderzających cech osób schizoidalnych jest lekceważenie konwencjonalnych oczekiwań społecznych. Potrafią pozostać wyraźnie obojętne na to, jak widzą i oceniają ich inni ludzie. Uległość i konformizm nie leżą w ich naturze, za co płacą bolesną samotnością.
Nancy McWilliams
Osobowość schizoidalna. Najważniejsze cechy
1. Wysoka wrażliwość. Mówiąc językiem naukowym, można powiedzieć, że osoby o charakterze schizoidalnym są nadpobudliwe i łatwo ulegają nadmiernej stymulacji. Zachowują się tak, jak gdyby ich skóra psychiczna była bardzo cienka, przez co sygnały docierające ze świata wydają im się zbyt mocne. Cofają się przed rażącym światłem, hałasem, gwałtownymi ruchami, intensywnymi zapachami, choć te same bodźce nie wywołują w innych ludziach podobnych reakcji. Osoby schizoidalne same mówią o sobie, że są wrażliwe i zazwyczaj dopasowują się do swojej natury unikając agresywnych rodzajów sportu, tłocznych imprez i koncertów. To, co innym wydaje się świetną zabawą, potrafi ich zestresować i wyczerpać, przez co będą musieli „odchorować” tę sytuację zamykając się w domu na parę dni.
2. Autentyczność. To zdecydowanie wyróżnia jednostki schizoidalne spośród innych osobowości. Potrafią one być w sposób rozbrajający autentyczne i szczere. Taką niesamowitą zdolność zazwyczaj przypisuje się dzieciom, które, nie spaczone jeszcze normami i zasadami społecznymi, nie boją się być sobą. Człowiek z osobowością schizoidalną potrafi w bardzo otwarty sposób opisać swoje uczucia, co może spotkać się z zakłopotaniem lub niezrozumieniem innych osób, które są przyzwyczajone do tego, że „o pewnych rzeczach się nie mówi”. Jednostka schizoidalna nie ma potrzeby, aby podobać się innym, więc ubiera się i zachowuje tak, jak uważa za stosowne. Potrafi też być nonkonformistyczna i nie szuka jedności z grupą, jak większość z nas.
3. Wycofywanie się. Może przybierać formy wycofywania się z relacji społecznych, ale także przebywania w świecie fantazji. W związku ze swoją wysoką wrażliwością jednostki schizoidalne często czują się przytłoczone, przez co dosłownie uciekają przed ludźmi. Błahe dla większości z nas sytuacje mogą wydać się dla nich zbyt wymagające i wywoływać silny lęk. Wolą wtedy przeczekać w domu, aby trochę ochłonąć lub pozostawać na uboczu, aby móc obserwować innych, nie angażując się osobiście w relacje.
4. Trudności w relacjach. Zazwyczaj kontakty z ludźmi są największym problemem osób o charakterze schizoidalnym. Bliskość napawa je lękiem i sprawia, że chowają się przed partnerem na różne sposoby: zamykają się w innym pokoju, są emocjonalnie niedostępne i sprawiają wrażenie niezaangażowanych. Wolą relacje na odległość lub randkowanie przez Facebooka, a prośby o spędzaniu razem wolnego czasu traktują jako zamach na swoją odrębność. Z lękiem przyglądają się próbom innych zbliżenia się do siebie, a w momencie, kiedy druga strona czuje bliskość w relacji i się przywiązuje, w przerażeniu uciekają, oddalając się od partnera. Są postrzegani jaki zdystansowani, pozbawieni emocji ludzie, a ich drugie połówki narzekają na to, że kochają się w sposób mechaniczny, jak gdyby były nieobecne. Nie jest jednak tak, że nie potrzebują bliskości i nie odczuwają emocji, wręcz przeciwnie, są wrażliwi i nieraz rozpaczliwie pragną zbudować z kimś relację. Niestety psychika tych osób jest zbudowana tak, że jest to dla nich bardzo trudne.
5. Brak spontaniczności, sztywność i zamrożenie. Z pewnością nie są to osoby tryskające energią, z żywą ekspresją uczuć i spontanicznością. Nieraz wyglądają tak, jak gdyby były półsenne, zahamowane, zamrożone (zwłaszcza w sytuacjach, które powodują lęk). Brakuje im witalności, chęci czerpania z życia całymi garściami. Mogą sprawiać wrażenie ludzi pozbawionych ambicji, niedbających o swoją przyszłość. Nie są wypełnione zwykłymi ludzkimi pragnieniami i uczuciami, mogą mieć wrażenie, że życie toczy się obok, a oni są jedynie obserwatorami.
6. Potrzeba spełnienia i potencjał twórczy. Osoba schizoidalna dąży do potwierdzenia swojej prawdziwej oryginalności, wrażliwości i wyjątkowości. Ważny dla nich jest świat wewnętrzny i to, co można z niego wydobyć. Potrafią myśleć niekonwencjonalnie, są indywidualistami i umieją wyrazić siebie w sposób twórczy i niepowtarzalny. To wszystko sprawia, że wśród utalentowanych malarzy, pisarzy i muzyków z łatwością odnajdziemy jednostki schizoidalne.
Osobowość schizoidalna w związku
W miłości nieraz dzieje się tak, że pociągają nas ludzie o zupełnie odmiennych cechach, tak jak gdybyśmy chcieli nasycić się czymś, czego nam samym brakuje. Jednostki schizoidalne często wiążą się z osobami emocjonalnymi, ciepłymi i towarzyskimi, które moglibyśmy nazwać histerycznymi. Wywiązuje się z tego niezły problem, bo spragnieni miłości i ciepła jednostki histerycznie desperacko próbują zbliżyć się do swoich schizoidalnych partnerów, co sprawia, że tamci czują się coraz bardziej zagrożeni i się wycofują.
Najlepsze co można zrobić w takiej sytuacji (o ile jesteśmy pewni, że chcemy trwać w tym związku), to zaakceptować inność partnera i pogodzić się z tym, że potrzebuje większej przestrzeni. Naciskanie na osobę o charakterze schizoidalnym tylko ją przestraszy i wycofa, w związku z czym musimy uzbroić się w cierpliwość i mieć nadzieję, że nasza druga połówka sama się do nas zbliży w takim stopniu, który będzie potrafiła wytrzymać.
Polecam
Osobowość schizoidalna trafnie jest przedstawiona w filmie „Człowiek, którego nie było”.
Przeczytaj o innych typach osobowości: