Czy ashwagandha szkodzi zdrowiu przy długotrwałym stosowaniu?

Czy ashwagandha szkodzi zdrowiu przy długotrwałym stosowaniu? To pytanie pojawia się coraz częściej wśród osób korzystających z tej popularnej rośliny adaptogennej. W dalszej części artykułu przedstawiono wyniki badań i opinie ekspertów oparte na wiarygodnych źródłach. Poznaj fakty oraz wszystkie istotne ryzyka związane z długotrwałym przyjmowaniem ashwagandhy.

Charakterystyka ashwagandhy i jej mechanizm działania

Ashwagandha (Withania somnifera) jest rośliną adaptogenną szeroko stosowaną w tradycyjnej medycynie indyjskiej. Adaptogeny to związki roślinne pomagające organizmowi radzić sobie ze stresem fizycznym i psychicznym. Główne substancje aktywne, takie jak alkaloidy i withanolidy, oddziałują na układ nerwowy, hormonalny oraz immunologiczny. Dzięki tym właściwościom ashwagandha może korzystnie wpływać na odporność organizmu i samopoczucie[1][6].

Jednak mechanizm działania opiera się na modyfikacji poziomu hormonów, neuroprzekaźników czy reakcji immunologicznych. To sprawia, że roślina ta może też zaburzać pracę tych układów podczas przewlekłego stosowania lub przy przekraczaniu zaleceń[1][6].

Bezpieczeństwo stosowania ashwagandhy

Ashwagandha jest uznawana za ogólnie bezpieczną roślinę adaptogenną, szczególnie przy krótkotrwałym, kontrolowanym stosowaniu w zalecanych dawkach. Większość dorosłych dobrze toleruje dawki nie przekraczające 1000 mg ekstraktu dziennie i nie przekraczające 12 tygodni suplementacji[4][5].

Nie udokumentowano, by stosowanie ashwagandhy prowadziło do uzależnienia. Przy regularnym stosowaniu, wskazane są jednak przerwy oraz monitorowanie stanu zdrowia, szczególnie w przypadku długiego przyjmowania preparatu[4][6].

Możliwe skutki uboczne oraz zagrożenia zdrowotne

Ryzyko wystąpienia skutków ubocznych rośnie przy długotrwałym stosowaniu ashwagandhy lub przekraczaniu zalecanych dawek. Do najczęściej zgłaszanych objawów niepożądanych zalicza się: bóle brzucha, biegunki, wymioty, nudności, wysypki, bóle głowy, senność, zaburzenia snu (m.in. koszmary), a także zaburzenia pracy tarczycy[1][3][7].

W literaturze opisano pojedyncze przypadki ciężkich powikłań, takich jak uszkodzenie wątroby objawiające się żółtaczką i świądem skóry. Zdarzały się również reakcje alergiczne i zaburzenia rytmu serca. Poza tym ashwagandha może powodować zarówno nadczynność jak i niedoczynność tarczycy poprzez wpływ na poziomy hormonów[2][3][5][9].

Grupy ryzyka i przeciwwskazania

Szczególną ostrożność w stosowaniu ashwagandhy muszą zachować kobiety w ciąży i karmiące piersią, osoby z chorobami autoimmunologicznymi, nadciśnieniem, cukrzycą, a także osoby z chorobami wątroby. Preparatu nie powinny przyjmować osoby stosujące leki nasenne, psychotropowe czy hormonalne, ponieważ mogą wystąpić istotne interakcje farmakologiczne prowadzące do nasilenia działań niepożądanych lub zaburzenia skuteczności leczenia podstawowego[2][3][5][6][7].

Przeciwwskazania obejmują także zaburzenia rytmu serca czy skłonność do gwałtownych zmian ciśnienia krwi. W tych przypadkach zaleca się uprzednią konsultację lekarską przed rozpoczęciem suplementacji[9].

Długotrwałe stosowanie – podsumowanie ryzyk

Chociaż ashwagandha wykazuje wiele korzystnych właściwości zdrowotnych, przewlekłe stosowanie powyżej 12 tygodni lub przekraczanie dawki 1000 mg ekstraktu może skutkować zaburzeniami hormonalnymi, problemami ze snem, zaburzeniami pracy tarczycy oraz nadciśnieniem. Dodatkowo możliwe są reakcje alergiczne, zaburzenia trawienia i niekorzystne interakcje z lekami[1][2][3][5][7][9].

Najważniejsze zalecenie ekspertów to monitorowanie stanu zdrowia podczas regularnej suplementacji, zachowanie ostrożności i nieprzekraczanie zalecanych dawek. Każda nietypowa reakcja powinna być podstawą do odstawienia preparatu i konsultacji z lekarzem[1][2][3][5].

Wnioski

Długotrwałe stosowanie ashwagandhy może zwiększać ryzyko wystąpienia skutków ubocznych, zaburzeń hormonalnych i powikłań zdrowotnych, zwłaszcza przy nieodpowiedniej dawce lub niewłaściwym doborze preparatu. Podsumowując, choć ashwagandha jest rośliną adaptogenną o szerokim spektrum działania i dużej popularności, najbezpieczniejsze jest jej przyjmowanie pod kontrolą specjalisty i przez ograniczony czas.

Regularna konsultacja z lekarzem oraz ostrożność to podstawowe działania minimalizujące potencjalne zagrożenia dla zdrowia.

Źródła:

• [1] https://natu.care/pl/rosliny/ashwagandha-skutki-uboczne
• [2] https://www.medonet.pl/leki-od-a-do-z/ziola,lykamy-bez-opamietania–naukowcy–ma-grozne-skutki-uboczne,artykul,00585978.html
• [3] https://www.izielnik.pl/blog/ashwagandha-zen-szen-indyjski-jakie-ma-dzialanie-jak-ja-dawkowac-i-czy-ma-jakies-przeciwwskazania
• [4] https://intenson.pl/en/blogs/blog/czy-ashwagandha-uzaleznia-bezpieczne-stosowanie-ashwagandhy
• [5] https://www.medicover.pl/o-zdrowiu/ashwagandha-wlasciwosci-zdrowotne-dawkowanie-i-przeciwwskazania,9476,n,192
• [6] https://medpak.com.pl/blog/ziola/ashwagandha-dzialanie-zastosowanie-wlasciwosci-skutki-uboczne
• [7] https://www.mp.pl/pacjent/dieta/zasady/276890,ashwagandha-dzialanie-dawkowanie-i-skutki-uboczne
• [9] https://beketo.pl/skutki-uboczne-ashwagandhy/