Co daje psychoterapia?

Leczenie psychoterapeutyczne to nie pogaduszki przy kawie i znacząco różni się od rozmowy z przyjacielem. Klient ma prawo oczekiwać konkretnych rezultatów i realizacji celów zawartych w kontrakcie psychoterapeutycznym. Specjalista oraz klient przed rozpoczęciem leczenia ustalają co będzie obszarem ich pracy oraz jak można weryfikować skuteczność świadczonych usług. Jeśli klient chce pracować nad poprawą swoich relacji z żoną i taki jest cel kontraktu, to należy od razu ustalić jak ten cel będzie mierzony. Wówczas psychoterapeuta zapyta: A po czym pan pozna, że relacja z żoną się poprawiła? Takie podejście do leczenia pomoże klientowi skupić się na rozwiązaniu konkretnego problemu oraz zweryfikować co daje mu psychoterapia. Ustalenie adekwatnego kontraktu jest zadaniem psychoterapeuty, a nie klienta. Klient ma prawo nie wiedzieć, błądzić, zmieniać zdanie, wątpić, bać się zmiany. 

Warunkiem koniecznym przyjęcia na psychoterapię jest cierpienie pacjenta

Psychoterapia jest leczeniem i nie jest adekwatnym rozwiązaniem dla osób, które chcą „lepiej poznać siebie”. Jeśli klient jest ciekawy swojego wnętrza, chce rozwijać się w tym kierunku i to jest jego główny cel, psychoterapeuta powinien zaproponować inne możliwości niż leczenie psychoterapeutyczne. Możliwe, że dobrym rozwiązaniem będą szkolenia, książki, coaching, kurs mindfulness lub zajęcia z jogi. Jeśli ma się zamiar kogoś leczyć, to musi istnieć coś, co należy leczyć. Coś, co sprawia tej osobie ból, niweczy jej plany, nie pozwala normalnie żyć, kochać i pracować. Coś, co nie daje spokoju, co hamuje, przeszkadza lub obezwładnia. 

Może też być tak, że to, co „należałoby” leczyć, klientowi nie przeszkadza. Przykładowo do gabinetu zgłasza się osoba, która cierpi z powodu bezsenności. W trakcie wywiadu psychoterapeuta dowiaduje się, że klientka od 5 lat jest mężatką, ale seks ją „zupełnie nie interesuje”, w związku z czym przestała kochać się z partnerem już po pierwszym roku małżeństwa. Z pewnością jest to kwestia, która wpływa na życie klientki, ale tylko ona ma prawo decydować, co będzie obszarem jej leczenia. Jeśli mówi, że nie widzi problemu w tym, że nie prowadzi życia intymnego i chce skupić się na bezsenności, to nikt takiej decyzji nie powinien podważać. 

Cele w psychoterapiach  krótko i długoterminowych

Terapia krótkoterminowa trwa około 10-40 sesji i to specjalista decyduje, czy taka długość pracy będzie najlepsza dla tego konkretnego klienta z tym konkretnym zgłoszeniem. Może też być tak, że dłuższa forma pracy nie jest akceptowalna dla samego klienta, co również powinno być brane pod uwagę w trakcie ustalania kontraktu. 

Cele terapii krótkoterminowej, podobnie jak długoterminowej, są ustalane przed rozpoczęciem leczenia, czyli w trakcie zawierania kontraktu. Są one „mniej ambitne” w tym sensie, że muszą być dopasowane do krótkiego terminu. Nie da się wprowadzić głębokich zmian w strukturze osobowości klienta w ciągu 30 lub 40 sesji. Krótkoterminowymi celami przykładowo może być uporanie się z jakimś kryzysem życiowym albo jasno sprecyzowaną trudnością. Zalicza się do tego konflikt w pracy, ciąża, zawarcie małżeństwa, choroba, utrata bliskiej osoby, nagły awans.

Przykładowymi celami  terapii długoterminowej mogą być praca nad niskim poczuciem własnej wartości, trudnością w rozpoznawaniu, nazywaniu i wyrażaniu uczuć, budowaniem satysfakcjonujących relacji z innymi ludźmi. 

Co daje psychoterapia długoterminowa?

Poza realizacją określonych w kontrakcie celów, klient może liczyć również na ogólną poprawę swojego samopoczucia. Praca długoterminowa oznacza, że psychoterapia trwała co najmniej rok i zakończyła się w ustalonym terminie. 

Zdolność do empatii. Klient potrafi zidentyfikować i wyrazić swoje uczucia. Rozumie też uczucia innych osób, potrafi współodczuwać i empatycznie podchodzić do otaczających go osób. 

1. Wrażliwość na potrzeby innych. Klient potrafi identyfikować i zaspokajać nie tylko swoje potrzeby, ale również liczy się z potrzebami innych.
   
2. Zdolność do dostrzegania różnych punktów widzenia. Klient rozumie, że inne osoby mogą mieć inne zdanie na różne tematy. Zauważa te różnice i pozwala na wyrażanie odmiennych opinii.
   
3. Zdolność do kojenia i samouspokajania; regulacja przeżywanych emocji i ich świadomość. Zazwyczaj klienci mają trudność w regulacji takich uczuć jak lęk i wściekłość. Terapia pozwala na uświadomienie sobie różnych stanów, a co za tym idzie, ich skuteczną regulację.
   
    

   

4. Bardziej wyważona ocena osób i sytuacji. Klient potrafi spojrzeć na sytuację z różnych perspektyw i rozumie całą jej złożoność i wieloznaczność. Rozumie i akceptuje perspektywę innych osób.
   
5. Zdolność do wytrzymywania intensywnych emocji i radzenia sobie z trudnymi doświadczeniami (odporność psychiczna). U klienta rozwija się umiejętność do radzenia sobie z obciążającymi sytuacjami. Jest on w stanie przeżywać intensywne uczucia, ale nie pogrąża się w traumie.
   
6. Satysfakcja i skuteczność w relacjach interpersonalnych. Klient potrafi budować długotrwałe i satysfakcjonujące dla obu stron relacje.
   
7. Skuteczność w osiąganiu długoterminowych celów. Klient potrafi wyznaczać swoje cele i dążyć do nich.
   
8. Mniejsze doświadczenie poczucia wstydu, winy, poczucia braku adekwatności i obawy przed odrzuceniem. Klient rzadziej przeżywa wymienione stany, z którymi w wyniku terapii lepiej sobie radzi. 

Pamiętajmy, że psychoterapia psychodynamiczna (a właśnie taki nurt prezentuję) nie przestaje oddziaływać na klienta wraz z jej końcem. Zmiany mogą zachodzić również długo po tym, jak formalne leczenie zostało zakończone. 

Polecam

Jeśli chcesz zobaczyć, jak wygląda (rodzinna) sesja psychoterapeutyczna, polecam obejrzenie genialnego filmu „Nawet nie wiesz, jak bardzo cię kocham„.