Czy na macierzyńskim liczy się urlop wypoczynkowy?

Czy na macierzyńskim liczy się urlop wypoczynkowy? To pytanie często zadają przyszłe mamy oraz osoby wracające do pracy po narodzinach dziecka. Odpowiedź brzmi jasno: urlop wypoczynkowy nie wlicza się do urlopu macierzyńskiego i są to dwa całkowicie odrębne świadczenia przysługujące na różnych zasadach i w różnych celach^[1]. Poniżej znajdziesz kompleksowe wyjaśnienie tej kwestii wraz z aktualnymi regulacjami i zmianami obowiązującymi od 2025 roku.

Urlop macierzyński – najważniejsze fakty i wymiar

Urlop macierzyński obejmuje czas wolny od pracy, który przysługuje pracownikowi z powodu urodzenia bądź przyjęcia dziecka na wychowanie^[2][3]. Wymiar urlopu uzależniony jest od liczby dzieci urodzonych lub przyjętych przy jednym porodzie:

• 20 tygodni przy urodzeniu jednego dziecka,
• 31 tygodni przy dwójce dzieci,
• 33 tygodnie przy trójce,
• 35 tygodni przy czwórce,
• 37 tygodni przy pięciorgu i więcej dzieci^[2][3].

Od 1 stycznia 2025 roku wprowadzono dodatkowy urlop macierzyński dla rodziców dzieci urodzonych przedwcześnie lub wymagających przedłużonej hospitalizacji. Przysługuje on w wymiarze:

• do 15 tygodni dla dzieci urodzonych przed 28. tygodniem ciąży lub z masą ciała poniżej 1000 g,
• do 8 tygodni dla wcześniaków urodzonych między 28. a 36. tygodniem ciąży, które wymagają hospitalizacji do 8. tygodnia życia^[1][2].

Głównym celem urlopu macierzyńskiego jest ochrona zdrowia matki i dziecka oraz zapewnienie możliwości opieki nad noworodkiem w najważniejszych pierwszych tygodniach i miesiącach życia^[1][2].

Urlop wypoczynkowy a urlop macierzyński – rozróżnienie

Urlop wypoczynkowy i urlop macierzyński są dwiema odrębnymi instytucjami prawa pracy regulowanymi różnymi przepisami^[1]. Urlop wypoczynkowy przysługuje każdemu pracownikowi w wymiarze:

• 20 lub 26 dni rocznie (w zależności od stażu pracy)^[1].

Zasadniczo urlopu wypoczynkowego nie wlicza się do urlopu macierzyńskiego i nie dochodzi tu do „sumowania” tych okresów. Są to dwa niezależne świadczenia – każdy z własnym celem i trybem korzystania^[1].

Korzystanie z urlopu wypoczynkowego podczas urlopu macierzyńskiego jest możliwe wyłącznie jako osobne uprawnienie, które nie powoduje przedłużenia okresu urlopu macierzyńskiego^[1]. Można także wykorzystać urlop wypoczynkowy bezpośrednio po zakończeniu urlopu macierzyńskiego, składając odpowiedni wniosek.

Proces korzystania z urlopów – formalności i wnioski

Aby skorzystać z urlopu macierzyńskiego, niezbędne jest złożenie wniosku oraz przedstawienie odpowiedniej dokumentacji potwierdzającej narodziny lub przyjęcie dziecka^[2][3]. Wymiar urlopu macierzyńskiego ustalany jest według z góry określonych norm ustawowych, uzależnionych od liczby dzieci przy jednym porodzie.

W przypadku rodziców wcześniaków lub dzieci wymagających hospitalizacji, od 2025 roku możliwe jest złożenie wniosku o dodatkowy urlop macierzyński w precyzyjnie określonych terminach^[1][2][3].

Oddzielnie, urlop wypoczynkowy można zawnioskować do pracodawcy na zasadach ogólnych – niezależnie od uprawnień związanych z macierzyństwem. Tych świadczeń nie można łączyć w jeden okres ani zamiennie wykorzystywać^[1].

Urlop wypoczynkowy po urlopie macierzyńskim – prawa pracownika

Urlop wypoczynkowy może zostać wykorzystany po zakończeniu urlopu macierzyńskiego. Pracownica ma wtedy prawo do corocznego urlopu wypoczynkowego, który może wykorzystać od razu po powrocie do pracy, o ile złoży stosowny wniosek^[1].

Wszystkie zaległe dni urlopu wypoczynkowego nabyte w czasie nieobecności mogą być wybrane najpóźniej do 30 września następnego roku kalendarzowego, co gwarantuje zachowanie prawa do odpoczynku również po dłuższej przerwie związanej z macierzyństwem^[1].

Podsumowanie – czy na macierzyńskim liczy się urlop wypoczynkowy?

Podsumowując – urlop wypoczynkowy nie jest zaliczany do urlopu macierzyńskiego i nie przedłuża jego trwania. Każdy rodzaj tych urlopów jest przyznawany na osobnych zasadach i służy innym celom^[1][2][3]. Ewentualne wykorzystanie urlopu wypoczynkowego następuje po zakończeniu macierzyńskiego lub, w szczególnych sytuacjach, za zgodą pracodawcy – w trakcie jego trwania. Wprowadzone od 2025 roku zmiany zwiększają liczbę tygodni ochrony w przypadku szczególnych potrzeb dziecka, lecz nie mają wpływu na standardowy urlop wypoczynkowy.

Źródła:

1. https://www.pit.pl/wymiar-urlopow-zwiazanych-z-rodzicielstwem/
2. https://www.infor.pl/prawo/zasilki/zasilek-macierzynski/6802842,zasilek-macierzynski-2025-r-i-2026-r.html
3. https://www.ifirma.pl/blog/podatki/urlop-macierzynski-komu-przysluguje-i-ile-trwa-kompendium-2025/